تعزیه خوانی حرفه ای

    پیش خوانی در تعزیه های شهادت امام و وداع شهربانو اجرا در دستگاه نوا.(مطابق با تصنیف چهره به چهره)   چون شاه دین پوشید کفن                                  گفتا به زینب این سخن دارم وصیت با تو من      از خیمگه بیرون میا          در قتلگاه گریان میا داد ای فلک داد ای فلک(2)                             صد داد و بیداد ای فلک(2) چون شمر دون آید برم                                          خنجر نهد اندر برم از تن جدا سازد سرم     ازخیمگه بیرون میا               در قتلگه گریان میا داد ای فلک داد ای فلک(2)                           صد داد و بیداد ای فلک(2) آن ظالم و آن بی حیا                                      آید میان قتلگاه دست از تنم سازد جدا                                از خیمگه بیرون میا داد ای فلک داد ای فلک(2)               ,پیش خوانی در تعزیه شهادت امام ...ادامه مطلب

نوحه 2 (تعزیه حضرت عباس علیه السلام) در دستگاه شور{آواز دشتی} -------------------------- سپه سالار شه تشنه لبان ، عموجان عمو جان از عطش مرغ دلم گشته طپان ، عمو جان عموجان { جواب } ما که طفلیم و فکار ، عمو عمو ما که طفلیم و فکار ، عمو عمو { جواب } بهرما آب بیار ، عموعمو ما که طفلیم و فکار ، عمو عمو { جواب } رنگم از سوز عطش بین شده زرد، عموجان عموجان هیچکس رحم و به طفلیم و نکرد ، عموجان عموجان { جواب } ای علمدار حسین ، عموعمو ای علمدار حسین ، عموعمو { جواب } ای سپه دار حسین عمو عمو ای علمدار حسین ، عموعمو { جواب } کن زیاری بر این قوم و شتاب ، عمو جان عموجان گر فروشند و بخر جرعه ی آ ب ، عموجان عموجان { جواب } یا سئوالی یا جواب ، عموعمو یا سئوالی یا جواب ، عموعمو { جواب } یا که یک قطره ی آب عمو عمویا سئوالی یا جواب ، عموعمو { جواب , ...ادامه مطلب

نوحه بازار شام   در دستگاه شور گوشه سلمک خوانده می شود  -  به تشتی که باشد سر شاه دین – سر شاه دین                                  شراب از چه  ریزی یزید لعین – یزید لعین{جواب}                                                    یزید ای ستمگر ایا کینه پرور                                                 یزید ای ستمگر ایا کینه پرور{جواب}                                                مکن ظلم دیگر بر آل پیمبر                                         یزید ای ستمگر ایا کینه پرور{جواب}                                                   زدی آتش اندر دلم وای                 &nb, ...ادامه مطلب

نوحه امام حسین (ع) در دستگاه شور – آواز دشتی خوانده می شود --------------------------------------------------- باز و زد فلک بیرق الم – از چه هر زمان به دل غم آمد(2) زین غم و فغان اندرین جهان – گوئیا مه محرم آمد (2)(جواب) شیعیان فغان نمائید شیعیان فغان نمائید(جواب) اشک واز بصر ببارید شیعیان فغان نمائید(جواب) کشته شد حسین کشته شد حسین(جواب) نور هر دوعین کشته شد حسین(جواب) شمس مشرقین شرق وغرب بین بماتم آمد (2) (جواب) گفت وشاهدین – با حرم چنین روز آخر من است امروز(2) (جواب) بی کفن یقین کاندرین زمین آه و پیکر من است امروز(2) (جواب) خواهرا حلال و بنما خواهرا حلال و بنما(جواب) سیرو بین مراتو جانا خواهرا حلال و بنما(جواب) کهنه پیرهن آرو بحر من – تاکنم بتن زآنکه ساقر من است امروز(2) (جواب), ...ادامه مطلب

پیشخوانی گفتا حر دلاور در دستگاه شور گوشه سلمک اجرا می شود :   گفتا حر دلاور     (۲)   ابن سعد دغا را  (۲) تاج ریاست زتو     (۲)   شمشیر و خنجر ما را (۲)   ما طالب وفاییم خریده ایم جفا را ما طالب وفاییم خریده ایم جفا را هرکس به قدر فهمش فهمیده مدعا را ما طالب وفاییم خریده ایم جفا را حبیب و ریش سفید(۲) در قتلگه رو نمود(۲) شمشیر بران به کف(۲) چون شیر و در شکارا(۲) عشق و می حقیقت با نغمه نگارا              عشق و می حقیقت با نغمه نگارا  در رقص و حالت آرد ُپیران پارسا را            قاسم به گریه گفتا(۲) عروس مه لقا را(۲) هرجا گلی ببینی(۲) کن یاد روی ما را(۲)  در قتلگه چون آیی ُ بنشین به بالین من شاید که باز و بینی دیدار آشنا را                  هنگام تنگدستی پیشه نما قناعت کین کیمیای هستی قارون کند گدا را, ...ادامه مطلب

این پیش خوانی در دستگاه ماهور گوشه راک اجرا می شود : ای حسنی که تویی مظهر آیات خدا              این صفت از پدر و جد تو در جوهر توست درس مردانگی عباس به عالم آموخت           زآنکه سرمست از آن باده که در ساغر توست -------------------- عباس عمو جان ُ مرو به میدان  مرو به میدان عموُُ       عباس عمو جان مرو به میدان مرو به میدان عمو از هجر رویت مرا مرنجان مرا مرنجان عمو عباس عمو جان مرو به میدان مرو به میدان عمو عمو عمو عمو جان               یکدم مرو به میدان وای علی اصغر عطشان          وای بر روی خاک غلتان عمو توبیا ز وفا نظری بنما ُ بر این شکسته بالان عمو توبیا ز وفا نظری بنما ُ بر این شکسته بالان عمو ز راه احسان یکدم بکن ثوابی از بهر تشنه کامان ُ آور تو قطره آبی عمو عمو عمو جان                   یکدم مرو به میدان وای علی اصغر عطشان             وای به روی خاک غلتان, ...ادامه مطلب

پیشخوانی شعاع محفلم که در تعزیه حضرت علی اکبر اجرا می شود در آواز ابوعطا گوشه حجاز خوانده می شود : تا ابد جلوگه حق و حقیقت سر توست          معنی مکتب تفویض علی اکبر توست ای که در کرب و بلا بی کس و یاور ماندی      چشم بگشا و ببین خلق جهان یاور توست  -------------------------  شعاع محفلم علی نور دلم          ای اکبر من ُ تاج سر من گلستان بلبلم ُ تویی آب و گلم       ای اکبر من ُ تاج سر من مکن رخت مصیبت در بر من ُ ای اکبر من جوان نامراد من ُ مکن جدایی           جوان نامراد من ُ مکن جدایی به مادر ای پسر که کرده بی وفایی            به مادر ای پسر که کرده بی وفایی هر آن کس در جهان چون من دارد جوان             از دیده بارد طاقت ندارد قدش باشد کمان ُ گلش باشد خزان                از دیده بارد ُ طاقت ندارد گلی که شد خزان چه رنگ و بویی پس از تو عالمی نیرزدم به مویی (۲) موارد قرمز رنگ توسط همخوان و سیاه رنگ تک خوان خوانده میشود. جلیلوند ۱۱ آبان ۹۰, ...ادامه مطلب

این پیش خوانی در آواز بیات اصفهان اجرا می شود امید است مورد پسند واقع شود: با غم عشق تو تا یار دل زار من است               بهتر از خلد برین گوشه بیت الحزن است نه غم حور و نه اندیشه جنت دارم                  از زمانی که مرا بر سر کویت وطن است -------------- قاسم عزیزان ُ گردیده داماد ُ خدا گردیده داماد آل پیمبر در شور و احسان ُ خدا در شور و احسان شد حجله ویران ُ ای داد و بیداد ُ خدا ای داد و بیداد عمو ُ عمو جان عمو ُ عمو جان جان اکبر کن نظر بر خط بابم    اذن میدان ده عمو جان دل کبابم شاها نظر کن بر شاهزاده ُ خدا بر شاهزاده شاها نظر کن بر شاهزاده ُ خدا بر شاهزادهدا بر شاهزاده قاسم یتیم است ُ رزمش فتاده خدا رزمش فتاده شاها نظر کن بر شاهزاده ُ خدا بر شاهزاده از داغ اکبر از پا فتاه ُ خدا از پا فتاده عمو ُ عمو جان عمو ُ عمو جان جان اکبر کن نظر بر خط بابم    اذن میدان ده عمو جان دل کبابم شایان توجه است مواردی که با خط قرمز رنگ نوشته شده توسط گروه همخوان و قسمت سیاه رنگ توسط تک خوان خوانده می شود,تعزیه قاسم نگارنده جلیلوند ...ادامه مطلب

پیشخوانی در کنج زندان معمولا در تعزیه موسی بن جعفر خوانده میشود و گاهی هم در تعزیه امام رضا. این پیش واقع در آواز دشتی می باشد:   درکنج زندان ای خدا مردم ز زهر کاری (۲) مصیب از دل زارم گویا خبر نداری (۲) من بی کس و بی یاورم                     من بی کس و بی یاورم در این غریبی مضطرم               گو تا رضا آید بندد دو چشم من زیاری(۲) نبود کسی چون من غریب هفت سال و کنج زندان (۲) کندم به پای و گردنم زنجیر و چون اسیران (۲) من بی کس و بی یاورم                   من بیکس و بی یاورم در این غریبی مضطرم                      من بیکسو بی یاورم کو مادرم کو خواهرم                   گو تا رضا آید بندد دو چشم من زیاری (۲)    , ...ادامه مطلب

یکی از پیشخوانیهایی که در روز اول ماه محرم در تعزیه اجرا می شود پیش خوانی اصلا    می باشد که در دستگاه چهارگاه اجرا می شود و برای استفاده علاقمندان همراه به یک دوبیتی به شرح ذیل در اختیار عزیزان قرار میگیرد: بزرگ فلسفه نهضت حسین این است      که مرگ سرخ به از زندگی ننگین است نه ظلم کن به کسی نی به زیر ظلم برو      که این مرام حسین است و منطق دین است اصلا ای اهل عالم    اصلا ای اهل عالم      موسم ناله و شور شین است قرعه ماه محرم       قرعه ماه محرم          کوس شاهی به نام حسین است یا علی از نجف جانب کربلا کن توجهی بر عیال خودت از وفا کن ترحمی بین حسین محرم کعبه جانان شده اکبرش در منا بره قربان شده شاه شاهان ُ خنده خندان      شاه شاهان خنده ُ خندان    بانگ زد کی ستم دیده خواهر زود رو ناموس اکبر                زود رو ناموس اکبر               خنگ معراج عشقم بیاور گفت که آزادگان موسم جانبازی است این سر دادن به حق عین سرافرازی است   جلیلوند سوم آبان ماه نود یک التماس دعا, ...ادامه مطلب

در هنر تعزیه خوانی که ترکیبی از صدا ُ موسیقی ُ آوا شناسی ُ آشنایی با ادبیات و تئاتر    می باشد یکی از موارد مهم و قابل تامل که بسیار مهم است و از دید اکثر هنرمندان این عرصه مغفول مانده است موضوع مهم پیش خوانی در تعزیه است که در بر دارنده کلیت یک تعزیه از ابتدا تا انتها می باشد و در یک دستگاه خاص نواخته می شود که در ابتدا حالتی دو بیتی به صورت آواز خوانده می شود و در ادامه به صورت تصنیف موضوع یک تعزیه را بیان میکند. قدمت این پیشخوانیها بسیار زیاد می باشد به نحوی که بسیاری از تصانیفی که خوانده شده به نوعی گرته برداری از این اشعار و پیشخوانیها بوده که برای نمونه می توان به تصنیف مرغ سحر اشاره کرد که قبل  از سرودن این شعر توسط ملک الشعرای بهار و خوانده شدن آن توسط خوانندگان متفاوت از جمله استاد شجریانُ این پیشخوانی دقیقا به همین سبک و سیاق در تعزیه خوانده می شده و دیگری می توان به تصنیف چهره به چهره اشاره کرد. انشاءالله شعرهای خوانده شده در این دو پیشخوانی را درآینده در این وبلاگ خواهم گذاشت و اگر عمری باشد سعی خواهد شد برای اطلاع خوانندگان تعزیه و آشنایی بیشتر آنها با پیشخوانیها به مرور پیشخوانیهای بیشتری ارایه خواهد گردید. جلیلوند. دوم آبان نودویک., ...ادامه مطلب